Kantoorverlichting: lux waarden en tips
Goede verlichting op kantoor is geen luxe—het is noodzaak. Te weinig licht veroorzaakt hoofdpijn, vermoeidheid en concentratieproblemen. Te veel of verkeerd licht leidt tot schermreflecties en oogklachten. De juiste balans maakt het verschil.
De belangrijkste lux waarden in het kort:
Werkplekken en bureaus: 500 lux (ARBO-eis)
Vergaderruimtes: 300-500 lux
Receptie en entree: 200-300 lux
Gangen en trappen: 100-150 lux
Archief en opslag: 100-200 lux
Kantine en pauzeruimte: 200-300 lux
Vuistregel: Meet op het werkvlak (bureaubladhoogte), niet aan het plafond.
Wat is lux en waarom is het belangrijk?
Lux is de eenheid voor verlichtingssterkte: hoeveel licht er daadwerkelijk op een oppervlak valt. Eén lux is het licht van één kaars op één meter afstand.
Vergelijking lux waarden:
Volle maan: 0,5 lux
Straatverlichting: 10-15 lux
Woonkamer thuis: 50-150 lux
Kantoorwerkplek: 500 lux
Overcast daglicht buiten: 1.000-2.000 lux
Directe zon: 100.000 lux
De Arbowet schrijft minimaal 500 lux voor op werkplekken waar beeldschermwerk wordt verricht. Dit is geen advies, maar een wettelijke eis.
ARBO-eisen voor kantoorverlichting
De Nederlandse Arbowet en het Arbobesluit stellen concrete eisen aan verlichting op de werkplek. Als werkgever ben je verplicht hieraan te voldoen.
Wettelijke eisen:
Minimaal 500 lux op het werkvlak bij beeldschermwerk
Geen hinderlijke reflecties op beeldschermen
Voldoende daglicht waar mogelijk
Zicht naar buiten voor minimaal 50% van de werkplekken
Regelbare verlichting of zonwering bij felle zon
Gelijkmatige verdeling zonder sterke contrasten
Niet voldoen kan leiden tot:
Gezondheidsklachten bij medewerkers
Hogere verzuimcijfers
Boetes van de Arbeidsinspectie (tot €13.500 per overtreding)
Aansprakelijkheid bij letselclaims
Lees ook onze blog over ergonomische kantoorinrichting en ARBO-eisen.
Lux waarden per ruimte: compleet overzicht
Werkplekken en bureaus: 500 lux
De standaard voor kantoorwerk. Dit niveau zorgt voor voldoende licht om documenten te lezen, te schrijven en beeldschermwerk te doen zonder vermoeidheid.
Aandachtspunten:
Meet op het bureaublaad, niet op de grond
Vermijd grote verschillen tussen bureau en omgeving (max. 3:1 verhouding)
Combineer algemene verlichting met taakverlichting waar nodig
Let op reflecties: mat bureaublaad, scherm haaks op ramen
Vergaderruimtes: 300-500 lux
Vergaderruimtes hebben flexibele verlichting nodig: helder voor werksessies, gedimmd voor presentaties.
Optimale setup:
Algemene verlichting: 300 lux
Dimbaar naar 100-150 lux voor presentaties
Aparte verlichting bij whiteboard/scherm
Geen directe verlichting boven het projectiescherm
Receptie en entree: 200-300 lux
De entree bepaalt de eerste indruk. Verlichting moet uitnodigend zijn zonder te fel.
Tips:
Combineer functioneel licht met sfeerverlichting
Accentverlichting op logo of kunst
Vermijd schel licht direct bij binnenkomst
Gangen en trappen: 100-150 lux
Verkeersruimtes hebben minder licht nodig, maar veiligheid staat voorop.
Let op:
Trappen: minimaal 150 lux op de treden
Geen diepe schaduwen die obstakels verbergen
Noodverlichting verplicht bij vluchtroutes
Kantine en pauzeruimte: 200-300 lux
Rustiger dan werkplekken, maar voldoende om te eten en te lezen.
Sfeer creëren:
Warmere kleurtemperatuur (3000K) dan werkruimtes
Dimbare verlichting voor verschillende momenten
Geen TL-balken maar pendels of spots voor huiselijkheid
Kleurtemperatuur: Kelvin uitgelegd
Naast de hoeveelheid licht (lux) is de kleur van het licht belangrijk. Dit wordt gemeten in Kelvin (K).
Kelvin waarden:
2700K (warm wit): Gezellig, huiselijk. Geschikt voor lounge, kantine, ontvangstruimte
3000K (neutraal warm): Prettig, niet te kil. Geschikt voor algemene kantoorruimtes, vergaderzalen
4000K (neutraal wit): Zakelijk, helder. Geschikt voor werkplekken, bureaus, productieruimtes
5000K+ (daglicht wit): Zeer helder, activerend. Geschikt voor detailwerk, technische ruimtes
Vuistregel kantoor:
Werkplekken: 4000K (neutraal wit)
Vergaderruimtes: 3000-4000K (aanpasbaar)
Sociale ruimtes: 2700-3000K (warm)
Tip: Kies voor één kleurtemperatuur per ruimte. Mengen van warm en koel licht oogt onrustig.
LED verlichting: de standaard voor kantoren
LED heeft TL-verlichting definitief vervangen. De voordelen zijn overweldigend:
Waarom LED:
50-70% energiebesparing ten opzichte van TL
Levensduur 30.000-50.000 branduren (vs. 10.000 voor TL)
Geen opwarmtijd, direct vol licht
Geen geflicker (minder hoofdpijn)
Dimbaar (de meeste modellen)
Geen kwik of schadelijke stoffen
Lagere warmte-uitstoot
LED opties voor kantoren:
LED-panelen (60x60 cm): €30-80 per stuk, geschikt voor systeemplafonds, gelijkmatig licht, moderne uitstraling
LED-panelen (120x30 cm): €40-100 per stuk, geschikt voor langwerpige ruimtes, vervanging TL-armaturen
LED downlights: €15-50 per stuk, geschikt voor sfeerverlichting, accentverlichting, lage plafonds
LED-buizen (retrofit): €8-20 per stuk, geschikt voor bestaande TL-armaturen, snelle upgrade
Hangende LED-armaturen: €100-400 per stuk, geschikt voor vergaderruimtes, receptie, designkantoren
Combineer LED-verlichting met verduurzaming? LED draagt bij aan een beter energielabel en kan onderdeel zijn van subsidie-aanvragen.
Daglicht: de beste verlichting is gratis
Natuurlijk daglicht is superieur aan kunstlicht. Het verbetert stemming, alertheid en productiviteit. De Arbowet eist niet voor niets "voldoende daglicht" op de werkplek.
Daglicht maximaliseren:
Plaats bureaus haaks op ramen (niet met rug naar raam of recht ervoor)
Gebruik lichte kleuren op muren en plafond die licht reflecteren
Kies voor transparante of lichte zonwering
Vermijd hoge scheidingswanden die daglicht blokkeren
Overweeg daklichten of lichtkoepels bij diepe kantoren
Zonwering is essentieel:
Te veel direct zonlicht veroorzaakt:
Schermreflecties
Oververhitting
Verblinding
Oplossingen:
Screens of lamellen aan de buitenzijde (meest effectief)
Binnenzonwering (rolgordijnen, lamellen)
Zonwerend glas
Automatische zonwering gekoppeld aan lichtsensoren
Bekijk ook hoe je kantoorinrichting kunt combineren met een open of gesloten indeling voor optimaal daglicht.
Verlichting en akoestiek combineren
Moderne kantoren combineren verlichting vaak met akoestiek. Akoestische plafondpanelen met geïntegreerde LED-verlichting lossen twee problemen tegelijk op.
Geïntegreerde oplossingen:
Akoestische plafondeilanden met LED: Absorbeert geluid én verlicht de werkplek
Verlichte scheidingswanden: Combineert privacy, akoestiek en licht
Akoestische pendels: Designverlichting met geluidabsorberend materiaal
Deze oplossingen passen perfect in een activity based working omgeving waar zones flexibel worden ingericht.
Slimme verlichting: sensors en automatisering
Moderne kantoorverlichting is slim: het past zich aan aan gebruik, daglicht en tijd.
Slimme opties:
Bewegingssensoren: Licht gaat aan bij binnenkomst, uit bij vertrek. Geschikt voor vergaderruimtes, toiletten, gangen. Besparing: 30-50%
Daglichtregeling: Dimmen of uitschakelen bij voldoende daglicht. Besparing: 20-40%
Tijdschakelaars: Automatisch uit na kantooruren
Persoonlijke regeling: Elke werkplek individueel instelbaar
Centrale aansturing: Beheer alle verlichting via één systeem
Human Centric Lighting (HCL):
De nieuwste trend past kleurtemperatuur aan gedurende de dag:
Ochtend: koeler licht (5000K) voor alertheid
Middag: neutraal licht (4000K) voor focus
Eind van de dag: warmer licht (3000K) voor rust
Dit bootst het natuurlijke daglichtritme na en verbetert welzijn.
Veelgemaakte fouten bij kantoorverlichting
Fout 1: Alleen algemene verlichting
Probleem: Overal evenveel licht, geen accenten, saaie uitstraling Oplossing: Combineer algemene verlichting met taak- en sfeerverlichting
Fout 2: Te weinig lux op het werkvlak
Probleem: Lampen aan plafond geven genoeg licht, maar bureaus blijven te donker Oplossing: Meet op bureaubladhoogte, voeg spots of panelen toe boven werkplekken
Fout 3: Schermreflecties negeren
Probleem: Lampen of ramen reflecteren in beeldschermen Oplossing: Plaats bureaus haaks op ramen, gebruik indirect licht of rasters
Fout 4: Verkeerde kleurtemperatuur
Probleem: Kil TL-licht (6500K) in sociale ruimtes, of te warm licht bij detailwerk Oplossing: Stem kleurtemperatuur af op functie van de ruimte
Fout 5: Geen dimoptie
Probleem: Verlichting staat altijd vol aan, ook bij voldoende daglicht Oplossing: Investeer in dimbare armaturen en/of daglichtregeling
Verlichtingsberekening: hoeveel armaturen heb je nodig?
Een ruwe berekening voor kantoorverlichting:
Formule: Aantal armaturen = (Oppervlakte × gewenste lux) / (Lumen per armatuur × benuttingsfactor)
Voorbeeld kantoor 100 m², 500 lux:
Gewenst: 500 lux
LED-paneel 60x60: 4.000 lumen per stuk
Benuttingsfactor (gemiddeld kantoor): 0,5
Berekening: (100 × 500) / (4.000 × 0,5) = 25 panelen
Vuistregel: Reken op 1 LED-paneel (60x60, 40W) per 4-5 m² voor 500 lux.
Laat het berekenen: Voor een nauwkeurige berekening maken wij een verlichtingsplan met Dialux of vergelijkbare software. Dit voorkomt te veel of te weinig licht.
Wat kost goede kantoorverlichting?
Indicatie kosten per m²:
Budget (retrofit bestaand): €15-30 per m², resultaat: basis functioneel
Standaard (nieuwe LED-panelen): €30-60 per m², resultaat: goed en energiezuinig
Premium (design + slim): €60-120 per m², resultaat: optimaal met automatisering
Rekenvoorbeeld kantoor 200 m²:
Budget: €3.000-6.000
Standaard: €6.000-12.000
Premium: €12.000-24.000
De hogere investering verdient zich terug door energiebesparing (50-70% lager verbruik) en lager onderhoud (langere levensduur).
Bekijk ons volledige overzicht van kantoorinrichting kosten per m2.
Stappenplan: verlichting verbeteren
Stap 1: Meten huidige situatie
Gebruik een luxmeter (of app) om de huidige lichtsterkte te meten op bureaus. Noteer probleemplekken.
Stap 2: Inventariseer klachten
Vraag medewerkers naar ervaren problemen: hoofdpijn, vermoeide ogen, schermreflecties.
Stap 3: Bepaal doelen
Wat wil je bereiken? ARBO-compliant, energiebesparing, betere sfeer, alles?
Stap 4: Maak een verlichtingsplan
Per ruimte: welke lux, welke kleurtemperatuur, welk type armatuur, hoeveel stuks.
Stap 5: Offertes aanvragen
Vergelijk leveranciers op prijs, kwaliteit en garantie. Let op installatiekosten.
Stap 6: Uitvoeren
Plan installatie buiten kantooruren. Combineer eventueel met andere verbouwing.
Stap 7: Meten en bijstellen
Na installatie opnieuw meten. Stel dimming en sensoren in. Vraag feedback.
Verlichting uitbesteden aan een specialist?
Verlichting is een vak apart. De juiste armaturen kiezen, berekenen hoeveel je nodig hebt, installeren en afstellen—het vraagt expertise.
Bij Beheer & Service Nederland verzorgen we complete verlichtingsoplossingen als onderdeel van kantoorinrichting. We maken een verlichtingsplan, leveren en installeren, en zorgen dat je voldoet aan alle eisen.
Lees ook onze blog over waarom kantoorinrichting uitbesteden slimmer kan zijn dan zelf doen.
Vrijblijvend advies? Neem contact op voor een verlichtingsanalyse van je kantoor.
Veelgestelde vragen
Hoeveel lux heb ik nodig op kantoor? Minimaal 500 lux op het werkvlak voor beeldschermwerk (ARBO-eis). Vergaderruimtes 300-500 lux, gangen 100-150 lux.
Wat is beter: warm of koel licht? Voor werkplekken: neutraal wit (4000K). Voor sociale ruimtes: warmer (2700-3000K). Combineer niet in dezelfde ruimte.
Hoe vaak moet kantoorverlichting vervangen worden? LED gaat 30.000-50.000 branduren mee (10-15 jaar bij normaal gebruik). TL-buizen 10.000 branduren (3-5 jaar).
Is LED echt zoveel zuiniger? Ja, 50-70% energiebesparing ten opzichte van TL. Plus langere levensduur = minder vervangingskosten.
Kan ik subsidie krijgen voor LED-verlichting? Soms, als onderdeel van grotere verduurzamingsprojecten. Check de ISDE-regeling en lokale regelingen.
Gerelateerde artikelen:
Gerelateerde diensten: